Florya Crowne Plaza Hotelde, 23 Ocak 2024perşembe günü, Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Research’ün birlikte oluşturduğu AVM Perakende Ciro Endeksi için düzenlenen değerlendirme toplantısında, 2024 yılının ekonomik verileri analiz edildi.
Toplantıya AYD Başkan Yardımcısı Cem Eriç, ekonomist Fatih Keresteci, Akademetre Research Kurucusu Dr. Halil İbrahim Zeytin, ve AYD Başkanı Nuri Şapkacı katılarak önemli açıklamalarda bulundu.
AVM’ler 2024’te 55 milyar dolar ciro elde ederek kayıt içi ekonomiye destek oldu. AVM yatırımcıları doğrudan 600 bin, dolaylı olarak da 2,1 milyon kişinin istihdam edilmesini sağlıyor.
17 Yıldır Türkiye Ekonomisi İçin Önemli Bir Gösterge
Toplantının açılış konuşmasını yapan Cem Eriç, AVM Perakende Ciro Endeksi’nin Türkiye ekonomisi için önemli bir gösterge olduğunu belirtti. Eriç, “17 yıldır aralıksız devam eden bu çalışma, tüketim ve bölüşüm trendlerini anlamamız için değerli bir veri seti sunuyor” dedi.
Fatih Keresteci, “Tüketim Verilerini Doğru Ölçmeliyiz”
Ekonomist Fatih Keresteci, ekonomik dengelerle ilgili çarpıcı analizler yaptı. İktisadı “dört ayaklı bir sandalyeye” benzeten Keresteci, tüketim ve bölüşüm tarafındaki ölçüm eksikliklerine dikkat çekti. TÜİK verilerindeki bazı tutarsızlıkları ve dijitalleşmenin etkisiyle organize olmayan ticaretin sisteme dahil edilmesi sonucu yaşanan büyüme algısını da ele aldı.
Keresteci, “Tüketimi ölçmek son derece önemli. Ancak elimizdeki verilerde sorunlar var. Bu, politika yapıcılar ve şirketlerin doğru kararlar almasını zorlaştırıyor” dedi.
Keresteci, ciro artışının 2024’te Anadolu’da İstanbul’a göre daha hızlı arttığını, Ziyaret endeksine bakılınca, Türkiye genel bakış açısıyla, pandemi öncesi seviyelere henüz gelmemiş durumda olduğunu, Bu verinin ciro endeksi ile kaydedilmesinin verimlilik artışı gösterdiğini, daha verimli bir tabloya işaretlediğini belirtdi.
Dr. Halil İbrahim Zeytin, “Veri Kaynağı ve Zamanlama Kritik”
Akademetre Research Kurucusu Dr. Halil İbrahim Zeytin, endeksin metodolojisi hakkında bilgi verdi. 2008’den bu yana düzenli olarak yapılan çalışmada verilerin güncelliğine ve tarafsızlığına dikkat çektiklerini belirten Zeytin, “Ciro ve müşteri verilerini kategori bazında topluyor ve detaylı analizlerle raporluyoruz. Bu yıl, verileri bir ay öncesinden paylaşmaya başladık. Tazelik ve güvenilirlik bizim için öncelikli” dedi.
Nuri Şapkacı, “Veri Setimiz Çok Değerli”AYD Başkanı Nuri Şapkacı,yıllardaki perakende sektörüne kattığı değere vurgu yaptı. “Bu endeks sayesinde AVM’lerin perakende sektörünün katkısını somut olarak görebiliyoruz. Türkiye’nin canlı ömrü ve harcama potansiyeliyle sektörümüze devam ediyor. Toplamda 447 AVM var, 20 bin metrekarenin üzerinde ise 250 proje bulunuyor. Bunun yüzde 36,5’i İstanbul’da, nüfusla kıyaslandığında ciddi bir rakam oldu. Son 5 yıllık gruplar biraz daha Anadolu’ya doğru kaymaya başladı. Hala AVM yapılmayan 14 şehrimiz var” diye konuştu.
Şapkacı, “AVM’ler 2024’te 55 milyar dolar ciro elde ederek kayıt içi ekonomiye destek oldu. AVM oyuncuları doğrudan 600 bin, dolaylı olarak da 2,1 milyonluk kişileri çalıştırıyor, AVM konseptleri de değişiyor. 2024’te turizmden AVM ve perakende satış Bölüm olarak biraz daha aşağı geldik. 2024’te vergiden muaf taleplerde yüzde 40 gerileme yaşadık. 2025’te ne yaşadığımız konusunda bir sinyal, farklı bir yol haritaları sunuyor. Son 4 yılda metrekare alışverişi TL bazında yaklaşık 7 kat arttı.” şeklinde özet rakamlarla ifade etti.
yilmazparlar@yahoo.com